KEKÝK

Latince ismi : Thymus serpyllum

Kekik  (Thymus serpyllum, Thymus vulgaris), çimenlik tarla kýyýlarýnda, orman kýyýlarýnda, ve  çayýrlardaki karýnca yuvalarýnýn üstünde yer almaktan hoþlanýr.  Güneþ ve sýcak istediði için, toprak sýcaklýðýnýn fazla olduðu kayalýk ve daðlýk bölgelere çoðalýr. Güneþli öðlen sýcaklarýnda menekþe renkli çiçeklerinden yayýlan güzel koku, arýlarý ve böcekleri kendisine çeker. Ülkemizde kekik adý altýnda Origanum (Mercanköþk türleri) türlerinden elde edilen drogun satýþý yapýlmaktadýr. Eterli uçucu yað; Thymol (%50 civarýnda), Carvacrol, Borneol, Cymol, Pimen, Tanen ve flavonlar içerir. Öncelikle baharat olarak kullanýlýr. Yaðlý ve aðýr yemeklerin tadýný zenginleþtirir, sindirimi kolaylaþtýrýr. Þifalý bitki olarak kekik; öncelikle kramp çözücü, dezenfekte edici ve balgam söktürücü olarak kullanýlýr. Akciðer ve bronþlar, mide ve baðýrsaklar, kekiðin baþlýca kullaným alanlarýdýr. Bitkinin önemli etken maddesi olan eterli uçucu yaðlar kana karýþýp, bronþiyal kaslarý etkileyerek, kramplarý çözebilir. Ayný zamanda o bölgelerde bakteri oluþumunu önler. Öksürük ve üst solunum yollarý iltihabýnda çay içimi ve gargara biçiminde kullanýlabilir. Kekik iþtah açar ve sindirim sistemini uyarýr. Sindirim sisteminde görülen ekþimeler ve kramplý aðrýlar bir bardak kekik çayý ile geçiþtirilebilir, kötü kokulu ve yumuþak dýþký normalleþir. Boðmaca ve öksürük, sinir sistemi zafiyeti, romatizma ve baðýrsak hastalýklarýna karþý, çay içiminin yaný sýra, kekik banyolarý da çok yararlýdýr. Güçsüz, zayýf ve solgun çocuklara da kekik banyosu yaptýrýlabilir. Kekik çayý ile ayrýca adet kanamalarý dengelenebilir, adet zamanlarýndaki kramplý aðrýlar geçiþtirilebilir, ergenlik sivilceleri iyileþtirilebilir. kekik çayý içimi ve kekikle karýþtýrýlmýþ bal yenmesiyle organizma güçlendirilebilir ve dengeye kavuþturulabilir. Kekik tentürü friksiyonlarý ile (ovarak sürme) romatizmal aðrýlar, sinirsel rahatsýzlýklar ve organ titreklikleri tedavi edilebilir. Sýcak kekik yastýklarý aðrýlý bölgenin üstüne konularak büyük rahatlýklar saðlanabilir. Bu küçük bitki yastýklarýný herkes hazýrlayabilir. Kekik, öksürük ve mide rahatsýzlýklarýna karþý baþka bitkilerle karýþtýrýlarak daha da baþarýlý biçimde kullanýlabilir.

   Kekik çayý, bedenin deðerli organlarýný temizler. Sabahlarý kahve veya çay  yerine bir bardak kekik  çayý içen, etkisini kýsa sürede fark edecektir: Zeka keskinliði, midede rahatlýk, sabah öksürüðüne tutulmamak ve genel bir rahatlýk. Kekik, papatya ve civanperçemi, güneþli havada toplanýp, bir kuru bitki yastýðý hazýrlanýr. Bu yastýðý uygularken, bir yandan da ayný bitkilerin karýþýmýndan hazýrlanmýþ çay içildiðinde, sinirsel yüz aðrýlarý iyileþebilir. Eðer ayný zamanda kramp da varsa, kurutulmuþ kurtpençesi yastýðý uygulamak gerekir. Kekik, çiçeklenme zamaný olan Haziran- Aðustos arasýnda toplanýr ve öðlen sýcaðýnda toplananlarý en etkili olanlarýdýr. Kekik yaðý, kötürümlükte, kalp krizlerinde, organ sertleþmesinde (skleroz ), kas erimesinde, romatizmada ve burkulmalarda kullanýlabilir. Mide ve dölyataðý kramplarýnda bitkinin içten ve dýþtan kullanýlmasý önerilir. Günde 2 bardak kekik çayý içilmelidir. Dýþtan kullanýldýðýnda, bitkilerin sap ve çiçeklerinden hazýrlanmýþ bir kuru bitki yastýðý uygulanmalýdýr. Yatmadan önce bu yastýk sýcak hava ile ýsýtýlýr (kaloriferin üzerine koyarak veya saç kurutma makinesi kullanýlabilir) ve midenin veya dölyataðýnýn (rahim) üstüne koyulur. Tümörlerde, eziklerde ve eskimiþ romatizmalarda da bu yastýk önerilir. Solunum yollarý hastalýklarýnda, kekik, sinirli ot ile birlikte çok eski zamanlardan beri kullanýlmakta olan etkili bir yöntemdir. Balgamlý bronþitlerde, bronþiyal astýmda ve hatta boðmacada, kekik ile sinirli ot karýþýmýný, çayý, limon ve nöbet þekeri ile karýþtýrýlarak, günde 4-5 bardak içilebilir. Zatüre tehlikesine karþý bu çay saatte 1 yudum içildiðinde etkisini gösterecektir.  Kekik'in, alkol baðýmlýlýðýna karþý kullanýlabileceðini de unutmamak gerekir. Bir avuç dolusu bitki, 1 litre kaynar suda haþlanýr ve demlenmesi için 2 dakika beklenir. Çay termosa koyulur ve hastaya 15 dakikada 1 yemek kaþýðý içirilir. Sonra mide bulanmasý, kusma, dýþký ve idrar çýkarma, terleme, yemek ve içmek için duyulan büyük iþtah izler. Bu uygulama doðal olarak bir kerede kalmamalý ve gerektiðince yinelenmelidir. Kekik, sara krizlerine karþý da önerilebilir. Günde 2 bardak içilen bitki çayý yalnýzca krizler arasýnda deðil, yýl boyunca, 10 günlük aralarla 2-3 haftalýk kürler halinde uygulanmalýdýr.  

UYARILAR : Kekik Çayý, içerisindeki en etkili madde olan eterli uçucu yaðýn (Thymol) yitirilmemesi için hiçbir zaman kaynatýlmaz! Hamilelerin (Düþükleri kolaylaþtýrýr ve bebeðin rahimden çýkmasýný çabuklaþtýrýr.) kullanmamasý tavsiye edilir. Önerilen dozlar aþýlmadýðýnda, bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. Fakat kekik yaðýnýn içten kullanýmýnda aþýrýlýða kaçýlmasý, tiroid bezinin iþlevini arttýrabilir. Bu nedenle  guatr hastalarýnýn kekik yaðýný kullanmamasý tavsiye edilmektedir. Kekik çayý içimi ise böyle bir duruma yol açmaz.

Kullaným Biçimleri:

Çay hazýrlamak : Yarým veya bir tatlý kaþýðý kurutulup, ince kýyýlmýþ kekik,orta boy bir su bardaðý dolusu kaynar suyla haþlanýr, üstü kapatýlarak 8-10 dakika demlendirilir ve süzülür. Günde 2-3 bardak yeni demlenmiþ olarak, aç karnýna veya öðün aralarýnda, soðutulmadan ve yudumlanarak içilir.

Kekik Banyosu: 70-100 gr kurutulmuþ kekik bir tülbentin içine gevþekçe baðlanarak 2-3 litre soðuk suya eklenir. Kaynama derecesine kadar ýsýtýldýktan sonra (kaynatýlmaz), üstü kapalý olarak 15 dakika demlendirilir. Tülbentteki posa iyice sýkýldýktan sonra sýcak banyo suyuna (Küvet) eklenir. Banyo suyu sýcaklýðý 37-38 derece arasýnda olmalýdýr ve banyo süresi 15-20 dakikayý aþmamalýdýr. Bu süre boyunca küvet içerisinde oturularak yapýlan banyodan sonra üþütülmemeli ve bir bornoza sarýlýnarak yatakta bir süre dinlenilmelidir.

Kekik  Tentürü : Öðlen güneþinde toplanmýþ ve ince kýyýlmýþ çiçekli dallar, gevþekçe, bir þiþenin aðzýna kadar doldurulur, üstüne konyak veya 35-40 derecelik etil alkol, bitkilerin üstüne çýkana kadar eklenir. 14 gün boyunca, arada bir çalkalanarak, güneþli ve sýcak bir ortamda bekletilir, sonra tülbentten geçirilerek süzülür. Koyu renkli þiþelerde, serin bir ortamda saklanmalýdýr. 

Bitki yastýðý:  Öðlen güneþinde toplanýp kurutulmuþ çiçekli dallar, ince kýyýlarak keten bezinden yapýlmýþ bir yastýða doldurulur ve aðzý dikilir. Yatmadan önce sýcak, kuru hava ile (Örnek : Kaloriferin üzerinde veya saç kurutma makinesi kullanýlabilir) ýsýtýlýr ve hasta organýn üstüne koyulur.

Kekik Yaðý: Ayný tentür iþlemi gibidir, konyak yerine, sýzma zeytinyaðý kullanýlýr.  Bir þiþenin içine doldurulan çiçeklerin üstüne sýzma zeytin yaðý eklenerek, 10 gün güneþte bekletilir ve kullanýlacak kadarý süzülür.

Karýþým: Öksürüðe karþý, 2 ölçü kekik, 1 ölçü sinirli ot, 1 ölçü ezilmiþ anason iyice karýþtýrýlýr. Bir tatlý kaþýðý bitki "Çay Hazýrlamak" baþlýðý altýnda belirtildiði þekilde demlenir ve balla tatlandýrýlarak, küçük yudumlarla içilir.

Kekik, birçok derde iyi geliyor

Uzmanlar, kekik otunun yapýsýnda bulunan minerallerinden dolayý birçok saðlýk probleminin çözümünde etkili olduðunu belirtiyor.

Kolesterol düþürülmesinden, sara krizini önlemeye ve aðrýlarýn tedavisine kadar bir çok iþe yarayan kekik, baharat özelliðiyle de yemeklerde kullanýlýyor.

Yaygýn olarak lezzet arttýrýcý baharat olarak sofralarda kullanýlan kekik otunun, birçok saðlýk problemine iyi geldiði bildirildi. Halk arasýnda “tahtacý otu”, “güvey otu” ve “pervane otu” olarak adlandýrýlan kekiðin; kolesterolü düþürdüðü, sara krizin önlediði, mide, karýn ve baþ aðrýlarýnda etkili olduðu, ani spazmlarý çözdüðü ve ergenlik sivilcelerinin tedavisinde etkin rol oynadýðý belirtildi. Uzmanlar, kekik otunun ve kekik otundan yapýlan çay ve
yaðlarýn dikkatli ve ölçülü kullanýlmasý halinde, birçok saðlýk problemini kendiliðinden çözdüðünü vurguladý.
Ýþte kekik otuyla yapýlabilecekler ve çeþitleri:

Kekik çayý:
Kekik çayý sindirim sistemi üzerinde son derece etkilidir. Sindirimi kolaylaþtýrma, mide rahatsýzlýklarýna iyi gelme, iþtah açma özelliðiyle öne çýkan kekik çayý, ayrýca adet kanamalarýný dengeler, kramplý adet aðrýlarýna iyi gelir, organizmayý güçlendirir ve ergenlik sivilcelerini engeller.

Kekik yaðý:
Sýzma zeytinyaðý ile birlikte kullanýlan kekik yaðý, aðrýnýn olduðu bölgeye masajla birlikte uygulanýrsa acýyý dindirir ve aðrýnýn yayýlmasýný engeller.

Kekik suyu:
Baðýrsaklardaki parazitlerin düþmesini saðlar. Yatýþtýrýcý özelliði vardýr. Spazm çözücüdür, organizmanýn düzenli çalýþmasýný saðlar. Mide için son derece faydalýdýr. Kolesterolü düþürür. Böbrek ve kum taþlarýnda iyi sonuç verir. Aðýz, diþ ve boðaz iltihaplarýnda gargara yapýlýrsa iyileþtirici etki saðlar. Sara krizini önler. Vücuttaki fazla yaðlarýn yakýmýnda etkilidir. Mide, karýn ve baþ aðrýlarýnda etkilidir

KEKÝK MUCÝZESÝ

Türkiye'de yoðun olarak yetiþen kekik çeþitlerinin, antioksidan, antikanserojen, antidiyabetik ve antikolestremik özelliði olduðu bildirildi.

Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gýda Mühendisliði Bölümü Öðretim Görevlisi Yrd. Doç. Dr. Osman Saðdýç, kekik üretimi açýsýndan dünyada önemli bir konumda bulunan Türkiye'de, Origanum, Thymus, Thymbra, Saturaje, Sideritis ve Salvia cinsi kekiklerin yoðun olarak yetiþtiðini, bu kekik çeþitlerinin saðlýða çok faydalý olduðunu söyledi.

Dünyada kekik çeþitleriyle ilgili birçok araþtýrma yapýldýðýný, bu araþtýrmalar sonucunda bu bitkilerin mikrop öldürücü özellikte olduðu ve yoðun þekilde fenolik madde içerdiðinin saptandýðýný belirten Saðdýç, kekiðin saðlýða faydalarýný þöyle özetledi:

“Kekik, içerdiði maddelerle hücrelerden salgýlanan serbest radikalleri baðlayarak saðlýk açýsýndan birçok fayda oluþturmaktadýr. Kekik, içeriðindeki maddelerle vücutta hücre koruma sistemlerini geliþtirmesiyle antioksidan, kanser oluþumunu engellemesiyle antikanserojen, diyabet hastalýðýný engellemesiyle antidiyabetik ve vücuttaki kolestrol oranýný ayarlamasýyla antikolestremik özellikler taþýmaktadýr. Bu özellikleri ile kekik, yaþlýlýðý geciktirmekte, tümör oluþumunu engellemekte, þeker hastalýðýna iyi gelmekte ve gýdalarýn bozulmasýný doðal yollarla engellemektedir.”

DOÐAL KORUYUCU

Gýdalarýn bozulmalarýnýn önlenmesi için koruyucu maddeler kullanýldýðýný, ancak kimyasal koruyucu maddelerin saðlýk açýsýndan bazý riskler taþýdýðýný ifade eden Yrd. Doç. Dr. Osman Saðdýç, doðal koruyucu özelliði olan kekiðin bu riskleri ortadan kaldýrdýðýna dikkati çekti.

Gýdalarýn üretiminden tüketimine kadarki süreçte saðlýklý olarak saklanabilmelerinin önemli bir sorun olduðunu ve bu alanda sürekli araþtýrmalar yapýldýðýný kaydeden Saðdýç, þöyle devam etti:

“Gýdalarýn mikroorganizmalar ve oksidasyonla bozulmalarý sonucu, ticari deðerleri kaybolmaktadýr. Bunun için gýdalarýn tüketiciye ulaþýncaya kadar dayanýklýlýðýnýn korunmasý için, kimyasal sentetik koruyucular kullanýlmaktadýr. Kullanýmlarý gýda kodeksleri ile sýnýrlandýrýlan kimyasal koruyucular, limit aþýmýnda kanserojen etki yapmakta ve insan saðlýðýný tehdit etmektedir. Doðal antimikrobiyal özellik taþýyan kekik grubu bitkiler, bu riskleri ortadan kaldýrmakta, doðal yollarla koruma saðlamaktadýr.”

Kekiðin, saðlýk açýsýndan faydalarý göz önünde bulundurularak çok farklý alanlarda kullanýlabileceðini kaydeden Saðdýç, gýda sektörünün yaný sýra týp, eczacýlýk ve kozmetik alanlarýnda da kullanýlabileceðini, hayvan yemlerine katýlarak et kalitesinin ve hayvan saðlýðýnýn korunabileceðini, çay olarak içilerek insan saðlýðýna faydasýnýn saðlanabileceðini söyledi.

EKONOMÝK BOYUT

Türkiye'nin dünyada baharat bitkilerinin üretimi ve ticaretinde Çin ve Hindistan'dan sonra üçüncü ülke konumunda olduðunu, yýllýk 30 bin ton civarýnda doðal bitki ihraç ettiðini bildiren Yrd. Doç. Dr. Osman Saðdýç, birçok önemli kekik türünün yetiþtiði Türkiye'nin, dünya kekik ihracatýnýn yüzde 75'ini elinde bulundurduðunu söyledi.

Kekik üretimi ve ticaretinin geliþtirilmesiyle ülke ekonomisine ciddi katkýlar saðlanabileceðini belirten Saðdýç, Türkiye'nin yýllýk ortalama 11 bin ton civarýnda kekik üretimi yaptýðýný ve bundan 21 milyon dolar gelir elde ettiðini ifade etti.

Türkiye'nin ABD, Avustralya, Kanada ve Avrupa ülkelerine ihraç ettiði kekik türleri arasýnda Türk kekiði (Origanum onites), sütçüler kekiði (Origanum minutiflorum), karabaþ kekiði (Thymbra spicata) ve beyaz kekik (Origanum majorana) bulunduðunu belirten Yrd. Doç. Dr. Osman Saðdýç, sözlerini þöyle sürdürdü:

“Kekik üretiminin ülke ekonomisine saðladýðý katkýnýn artýrýlmasý için, üretimin teþvik edilmesi gerekir. Kekik, belediyelerce süs bitkisi olarak kullanýlabilir, ormanlara tohumlarý saçýlarak geliþtirilebilir ve tarlalarda yetiþtirilerek gelir kaynaðý haline getirilebilir. Türkiye, toprak ve iklim þartlarý bakýmýndan buna çok uygundur.”

KEKÝK

Sinir Sistemi : Bedeni ve Ruhi bunalýmlarda, sinir zafiyetinde.

Solunum yollarýnda : Astým, Bronþit, Verem, Enfizeme de diðer hastalýklar için Solunum yollarýný sterilize etmekte.

Dolaþým sistemi Düþük tansiyonu normal hale getirmede, Kansýzlýkta, Beyaz kürecikleri artýrarak dayanýklýlýðý artýrýr.

Hazým yollarýnda: iþtah açmada, hazým zorluðunda baðýrsaklardaki kokuþma ve gazda, ishallerde, Tifoda çok fayda verir, baðýrsaklardaki faydalý mikroplarý güçlendirir.

Soðuk algýnlýðý, Grip, Nezle, Beyin nezlesi, ateþ Anjinde çok faydalýdýr.

Regl söktürür.

Baðýrsak parazitlerini döker.

KEKÝK

(thymus serpyllum)

    Güneþli çimenliklerde, tarla ve orman kenarlarýnda, çayýrlarda yetiþir. Çok sýcaða ve güneþe ihtiyacý vardýr. Onun için taþlý yerlerde, toprak sýcaklýðýnýn çok sýcak olduðu yerlerde yetiþir. Öðle sýcaðýnda morlarla süslü renkli çiçeklerinin yaydýðý güzel kokuya arý ve böcekler üþüþür.

KULLANIM TABLOSU

Çay: dolu çay kaþýðý kekiði 200 gr. Su ile kaynatýn ve bir dakika demleyin.

Hülasa: öðle güneþinde toplanmýþ çiçekler bir litrelik þiþeye aðzýna kadar doldurun.40 derecelik iyi þarap, üzerine doldurarak, 14 gün güneþte býrakýn.

Kekik yaðý: Öðle güneþinde toplanmýþ çiçekli saplarý aynen þiþeye doldurup üstüne zeytinyaðý koyun. Kekiklerin üstünde iki parmak yað olsun. 14 gün güneþte býrakýn.

Kekik þurubu: Güneþte toplanan çiçekli saplarý elinizde nemlendirerek, ýslak ellerle bir kavanoza koyun, aralarýna kat kat þeker koyun. Üç hafta kadar güneþte bekletin, sonra kekikleri az su ile yýkayýn. Bu suyu þuruba ilave edin ve en kýsýk þekilde kaynama haline gelmeden piþirin, þurup ne ince ne kalýn olsun. Bunun için bir yada iki defa soðutulup denemesi yapýlýr.

HASTALIKLAR

     Ýdrara ve kadýnlarýn adetlerine tesir eder ve düþüðü önler. Ýç organlarý temizler, cüzam, felç ve sinir hastalýklarýna tavsiye edilir. Mide ve adet kramplarýna kekik yaðý, müzminleþmiþ romatizma için kuru ot yastýk çok faydalýdýr. Kekik banyosu rahat uyutur. Kekik alkolikler içinde çok faydalý bir koruyucudur

KEKÝK

Romatizmadan tansiyona, öksürükten hazýmsýzlýða birçok rahatsýzlýða olumlu etkisi var

Saðlýk kaynaðý kekik

Yemeklerin tadýný zenginleþtiren bir baharat olarak biliyoruz onu. Ama ayný zamanda yaðýyla, suyuyla, çayýyla þifa veren bir bitki. Mikroplarý öldürüyor, hazmý kolaylaþtýrýyor, kolesterolü düþürüyor. Tansiyonu dengeleyip aðrýlarý gideriyor. Ve dünyanýn en iyi kekiði Türkiye´de yetiþiyor.

Çoðu insan pirzolayý, ýzgara eti onsuz düþünemez. Mis gibi kokusuyla ete ayrý bir lezzet katar. Akdeniz mutfaðýna özgü yemeklerin de vazgeçilmez baharatýdýr. Salatalarda, zeytinyaðlýlarda, makarna soslarýnda sýkça kullanýlýr.
Kekikten söz ediyoruz. Odunsu saplý, küçük yapraklý, alçak boylu bitkiden. Kekiðin yemeklere kattýðý lezzetin dýþýnda bir önemli özelliði daha var. Þifalý bitkilerin önde gelenlerinden kekiðin sindirimi kolaylaþtýrýcý, kandaki þeker miktarýný azaltýcý, sakinleþtirici, idrar söktürücü, âdet düzenleyici, öksürük giderici gibi etkileri bulunuyor.

Türkiye, kekik açýsýndan cennet bir ülke. Anadolu Üniversitesi Eczacýlýk Fakültesi Farmakognozi Anabilim Dalý Baþkaný Prof. Dr. Hüsnü Can Baþer, ``Türk kekiði, dünyanýn en kaliteli kekiði'' diyor. Ayný zamanda 1980´de kurulan Anadolu Üniversitesi Týbbi ve Aromatik Bitki ve Ýlaç Araþtýrma Merkezi (TBAM) Müdürü olan Prof. Baþer, Türkiye´nin son yýllarda dünyanýn en büyük kekik üreticisi olduðunu söylüyor. Türkiye´den yýlda 7000-7500 ton kadar kuru kekik ihraç ediliyor. Kekiðin yaný sýra, kekik yaðý da ihraç ediliyor (yýlda en az 50-60 ton kadar).

Kekiðin yaný sýra, daha birçok bitki araþtýrýlýyor, inceleniyor, denetleniyor Türkiye´nin ilk ve tek bitki araþtýrma merkezi TBAM´da. Ancak Prof. Dr. Hüsnü Can Baþer´in kalbinde, kekiðin yeri bambaþka. Öyle ki, onun adýný alan bir kekik türü bile var: `Origanum Husnucan-Baserii'... Baþta kekik olmak üzere, bitkilerin yararlarý, zararlarý, merkezde yapýlan araþtýrmalar, bitkilerin doðru kullanýmý gibi daha birçok konuda sorularýmýzý yanýtlayan Prof. Baþer ile `bitki âlemine' dalarak sohbet ettik...

Nedir Türk kekiðinin sýrrý?

Türkiye adeta bir bitki cenneti. Özellikle de kekik konusunda çok iddialýyýz. Bugün Türkiye´den en çok ihraç edilen bitki kekik. Kekik yaðý da ihraç ediliyor. Türk kekiði, dünyanýn en kaliteli kekiði.

Kekiðin yaný sýra hangi bitkiler ihraç ediliyor?

Meyankökü de Türkiye'den gidiyor dünyaya, ancak meyankökü ihracatý son yýllarda azaldý, çünkü meyankökü ilaçtan çok, tütün, þekerleme ve meþrubat sanayisinde kullanýlmaya baþlandý. Bunun dýþýnda, adaçayý, defne, þakayýk çiçekleri, þakayýk kökleri, sarý kantaron da sýk ihraç edilen bitkiler arasýnda. Ayrýca Türkiye, gül yaðý üretimi konusunda da dünya çapýnda bir ülke. Bunlarýn yanýnda Türkiye, pek çok deðiþik bitki esanslarýnýn önemli üreticisi haline geldi. Yaptýðýmýz bir çalýþmada, Türkiye'nin týbbi ve aromatik bitki ile bitkisel ürünler ihracatýnýn, yýlda 100 milyon dolarlýk bir kapasiteye ulaþtýðýný tespit ettik. Yani Türkiye yýlda 100 milyon dolarlýk ihracat yapma kapasitesine sahip. Bu sayý artmýþ bile olabilir. Ürünlerimizin kalitesi arttýkça fiyatý da artýyor. Örneðin kekikte çok iyi durumdayýz. Dünyanýn en temiz, en kaliteli kekiði, en temiz kekik yaðý Türkiye'den gidiyor.

Kekiðin en çok hangi bölümü iþe yarýyor?

Pilot tesislerimizde hammaddeleri kazanýn içine koyarýz. Esansýný elde etmek istiyorsak, alttan buhar veririz. O buharla birlikte esanslar bitkinin içinden serbest hale geçer ve suyla birlikte soðutucuda soðuyup tekrar sývý haline dönüp aþaðýya iner. Yað, suyla karýþmadýðý için yüzer. Biz de onu ayýrýrýz. Özel tesislerimizde bitkinin içindeki özü alýyoruz. Kekiðin posasýný istersek su, istersek alkolle kaynatýp onun içinden de bir ekstre elde ederiz. Onu yoðunlaþtýrdýðýmýz zaman da katý bir madde elimize geçer. Bu da antioksidan özelliðe sahiptir. Bunlar da doðal katký maddeleri olarak gýdalarda kullanýlabilir. Kekiðin aslýnda çok özelliði var. Hemen hemen hiçbir þey israf olmuyor. Her þeyi alýnmýþ posa da gübre olarak kullanýlabiliyor. Yem fabrikalarýna da verilebilir. Hemen hemen her tarafý iþe yarýyor kekiðin.

Peki neden eczacýlar bitkilere sahip çýkmýyor? Birçok geliþmiþ ülkede doktorlar bitkisel ürünleri reçeteye yazar ve eczacý bu ürünleri eczanesinde hazýrlayarak hastaya verir.

Sahip çýkýyorlar, ancak doktorlar reçeteye yazmýyor. 30-40 yýl önce, týp fakültelerinde Materia Medica diye bir ders vardý. Bu derste, týpta kullanýlan bütün maddeler ve bitkiler öðretilirdi. O zamanki týpçýlar bitkileri bilirdi. Ancak artýk hekimler týbbi bitkileri hiç bilmeden mezun oluyor. Konuyu bilmedikleri için de bitkilerden uzak duruyor, bunlarý `koca-karý ilaçlarý' olarak görüyorlar. Örneðin Almanya'da týp fakültelerinin hepsinde bitkilerle tedavi dersi okutuluyor. Bitki iþini eðitimleri sýrasýnda gördükleri için de hastalara daha bilinçli bir biçimde reçete yazýyorlar. Bir doktor-eczacý-hasta zinciri oluþmuþ durumda. Türkiye'deki eksiklik bu.

Bitki Kimyasý Bölümü:

 Anadolu Üniversitesi Bitki Kimyasý Laboratuvarý´nda küçük çaplý üretimler yapýlýyor. Örneðin kekik yaðý, defne yaðý, adaçayý yaðý gibi bitkisel esanslar burada üretiliyor.

Uçucu Yaðlar Bölümü:

Aromatik bitkilerden uçucu yað (esans) üretimi, analizi, kalite kontrolü, biyolojik etkinliði ve aroma kimyasallarýnýn izolasyonu, kalite kontrolü gibi iþlemler yapýlýyor. Mikrodistilasyon Sistemi sayesinde, tek bir tohumdan veya yapraktan dahi uçucu yað elde edilebiliyor. Normalde 100, 200 gram, hatta yarým kilo gerekebilir. Uçucu yaðlar, parfümeri, kozmetik ve gýda sektöründe kullanýlabilir.
Aletli Analiz ve Kalite Kontrol: Ýyi laboratuvar uygulamalarý kurallarýna uygun olarak doðal ve sentetik hammaddeler ile ilaç ve kozmetik ürünler üzerinde son teknoloji kullanýlarak analiz ve kalite kontrol yapýlýyor.
Pilot Tesisler: Endüstriyel üretim öncesinde deneme üretimleri bu bölümde yapýlýyor. Bitkisel ekstre ve yað üretimi konusunda yeterli imkânlara sahip olan tesiste, öðütme, ekstraksiyon (bitkinin içindeki maddeleri elde etme), distilasyon, kimyasal reaksiyon, buharlaþtýrma, kurutma, püskürtme gibi iþlemler gerçekleþtiriliyor.

Hücre ve Doku Kültürü Laboratuvarý:

Bu laboratuvarda, insan ve hayvan dokularý üretilerek, onlar üzerinde bitkilerle deneyler yapýlýyor. Örneðin anti-kanser etki deneyleri yapýlýyor, yara iyileþtirici maddeler veya yaþlanmayý önleyici etkiler, bitkilerin zehirli olup olmadýklarý araþtýrýlýyor. Bu çalýþmalarýn avantajlarý var. Hayvan deneylerinde sürekli hayvanlarý kanser edip öldürmek gerekiyor. Oysa hücreler üzerindeki deneylerde, istenilen miktarda hücre üzerinde çalýþýlabiliyor. Bu hücreler ise eksi 195 derecede donduruluyor.
 

Biyotransformasyon Laboratuvarý:

Burada `mikroplar çalýþýyor'. Mikroorganizmalar, verilen maddeleri yedikleri an, metabolize edip onlarý baþka bir maddeye çeviriyorlar. Her mikrop farklý madde üretiyor. Böylece yeni maddeler de keþfedilmiþ oluyor. Biyoteknolojinin ön adýmlarý olan bu çalýþmalarla, deðeri olmayan veya tedavi edici etkisi az olan birtakým maddeler mikroplara çevirtilerek, tedavi etkisi yüksek maddeler haline getirilebiliyor. Örneðin kokusu olmayan maddeler kokulu hale; ucuz maddeler pahalý hale dönüþüyor.

Kozmetoloji: Kozmetik araþtýrma ve geliþtirme laboratuvarýnda, maddelerin cilt üzerindeki nem ölçümleri, ürünlerin yasal yönetmeliklere uygunluðunun saptanmasý ve kalite kontrolleri gibi iþlemler yapýlýyor.
Kütüphane ve Dokümantasyon Birimi: Geniþ bir kütüphane ve arþive sahip olan TBAM´da, bütün bilgiler bilgisayar ortamýnda saklý. Birçok eserin orijinallerini de bu kütüphanede bulmak mümkün

Þifanýn bilinçli adresi:   www.herbalistatabay.com